7 ÇOK GEÇ

Aslında hep kafamı kurcalardı bu konu. Gelişmiş ülkelerde eğitim genelde 3-5 yaş dolaylarında başlıyor, bizde 7 yaşında. Ben ilkokula 6 yaşındayken başlamıştım. Okulun başöğretmeni (o zaman müdür değil başöğretmen vardı) babama "Emin misiniz? Erken başlamanın zararı olmasın?" demişti. Sanırım bizimkilerin kafası karışmıştı ama beni yine de yazdırdılar, çünkü ablam da 6 yaşında başlamıştı. Babam "Erken başlayan hem çok öğrenir, hem de yol alır" diyordu. Ben böylece hep kendi sınıfımdakilerden 1 yaş küçük oldum.

ABD'de iken 5 yaşına giren çocukların zorunlu olarak okul öncesi eğitimine başladığını öğrenince babamın doğru bir karar verdiğini anladım. Gerçi ilkokula erken başlamakla okul öncesi eğitim aynı şey değil, ama yine de eğitime ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi. Çünkü insanın gelişimi için en önemli yaşların 0-6 yaş arası olduğu kanıtlanmış bulunuyor. ABD'de gördüğüm kadarıyla bu okul öncesi programı öyle kreş gibi değil resmen okul gibiydi. 5 ve 6 yaşlarındaki çocuklar, bizim çocukların 7 yaşında başladığı eğitimi almaya başlıyorlar ve bizimkilerin başlama yaşına geldiklerinde bayağı yol kat etmiş oluyorlardı.

Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) bu konuyu gündeme getirmeye çalışıyor. Geçenlerde İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde düzenledikleri toplantıya katıldım. Prof. Dr. Mehmet Kaytaz, hazırladığı bir araştırmayı sundu. Buna göre 5 yaşında eğitime başlayan çocuklar, geç başlayanlara göre oldukça ileri gidiyorlar. Yapılan araştırmalar okul öncesi eğitim alan çocukların almayanlara göre öğrenimlerini daha uzun yıllar sürdürdüklerini, daha yüksek statülü işlerde çalıştıklarını, daha yüksek oranda üniversiteye devam ettiklerini, ortaya koyuyor. Konu yalnızca bu kadarla sınırlı değil. Bu tür bir okul öncesi eğitim alan çocukların dil becerileri ve bilgisayar ve kredi kartı gibi çağdaş araçlara ayak uydurma yeteneklerinin daha hızlı geliştiği de ortaya çıkarılmış bulunuyor.
Türk toplumu bu kadar önemli bir durumu kavramanın ne yazık ki henüz çok uzağında. Aşağıdaki tablo, çeşitli ülkelerde okul öncesi eğitimden yararlanan çocukların eğitim yaşındaki çocuklara olan oranını gösteriyor:

Fransa 100 Yunanistan 73
Luxemburg 97 Almanya 70
Belçika 95 Bulgaristan 61
İtalya 95 Fas 34
Danimarka 89 Ürdün 27
Japonya 84 Türkiye 11

Tablonun ortaya koyduğu acı gerçek Avrupa Birliği'nde bize en çok benzediğini düşündüğümüz ülkelerden Yunanistan ve Bulgaristan'ın bizden karşılaştırılamayacak kadar ileride olmasının yanı sıra Avrupa Birliği'ne aday olmayan Fas ve Ürdün'ün de bizden kat kat daha iyi bir konumda olması. Yani AB ülkeleriyle her karşılaştırmayı ekonomik göstergeler arasında yapmamız oldukça yanıltıcı sonuçlara götürüyor bizi. Asıl sorun eğitimde.
Çocuklarımızı 7 yaşından önce eğitime sokamazsak gelecekte rakip ülkelerle aramızda bugünkünden daha büyük farklar oluşacak demektir. Unutmamak gerekir ki biz bugünkü konumumuza geçmişteki benzer hatalarımızla geldik. Gelecekte üzülmemek için bu hatayı bugünden düzeltmemiz gerekiyor. 7 çok geç. Bunun çok geç olduğunu yarın anlamak ise çok kötü olacak. Bu önemli konuya girmiş olan AÇEV'e hepimizin elden geldiğince maddi ve manevi destek vermemiz gerek.

Pro. Dr Mahfi Eğilmez'in Raikal Gazetesindeki köşe yazısından...